Củ Niễng là gì? Củ niễng nấu món gì ngon?
Củ Niễng Là Gì?
Củ niễng là phần thân phình lên của cây niễng (Zizania latifolia), một loại cây sống ở vùng trũng và ruộng nước. Thân cây phồng do nấm ký sinh tự nhiên, tạo nên phần “củ” giòn ngọt, bùi béo rất đặc trưng. Củ niễng được xem là thực phẩm mùa thu đông và còn được gọi là “sâm trong nước” nhờ giá trị dinh dưỡng cao. Loại củ này có nguồn gốc từ miền Đông Siberia, hiện phân bố rộng ở nhiều nước châu Á, bao gồm Việt Nam. Ở nước ta, củ niễng mọc nhiều tại các vùng ven ao hồ, ruộng trũng, trong đó Nam Định là địa phương nổi tiếng nhất với củ niễng thơm ngon, giòn ngọt và được xem như một đặc sản mùa lạnh.
Củ niễng thoạt nhìn sẽ có hình dạng giống củ sả nhưng sẽ to hơn khoảng 2, 3 lần, có lớp vỏ tím sẫm màu, bao bọc lấy thịt mập mạp và trắng muốt. Trái ngược với vị nồng cay của sả, niễng có vị ngọt, bùi và rất dễ ăn.
Ở Nam Định, niễng mọc gần cái khu đầm, ao, ven sông, và chỉ rộ một mùa duy nhất trong năm đó là vào tháng 11, 12. Vừa ngon, vừa hiếm, chính vì thế nhiều người dân 'tranh thủ' săn đón khi mùa niễng về.
Củ niễng ngon và rất tốt cho sức khỏe vì đây là loại củ giàu Vitamin và khoáng chất. Niễng có tính mát nên cành và hạt của loại củ này được dùng để giúp thanh nhiệt, thông sữa, lợi tiểu. Y học hiện đại cũng đã chỉ ra rằng niễng mang lại nhiều lợi ích trong việc hỗ trợ sức khỏe ở người bị chứng tăng huyết áp, xơ gan.
Cách Chọn Củ Niễng Ngon
Củ niễng ngon là củ niễng vừa mập, vừa to, còn non không quá già, có lá ít ngả nâu hoặc còn màu xanh mạ, các lá xếp chồng lên nhau chắc chắn.
Có hai loại niễng thông dụng là niễng tím và niễng trắng. Niễng trắng thì ít xơ hơn, nên sẽ được coi là lựa chọn tốt hơn niễng tím.
Củ Niễng Nấu Món Gì Ngon?
Là món ngon dân dã, cách chế biến niễng cũng không có gì phức tạp. Với hương vị ngọt bùi đặc trưng, niễng phổ biến nhất là xào với tỏi, trứng và thịt bò.
Cách làm củ niễng xào
Niễng xào lên sẽ giữ được vị ngọt và hơi giòn kết hợp với thịt bò chín tới mềm mềm quả là món ngon khó cưỡng lại. Nếu có thêm chén cơm nóng ăn cùng, thì chắc là phải ăn đến vài chén mới thỏa cơn thèm.
Trời vào đông là bắt đầu mùa củ niễng. Thứ củ trước mọc ở đầm lầy, góc ao, giờ được trồng để làm món đặc sản theo mùa. Hồi nhỏ nhà mình cũng có bụi niễng ở góc ao. Giờ ao lấp hết để xây nhà, tấc đất tấc vàng nên mỗi khi nhìn thấy củ niễng trắng mũm mĩm này lại nhớ về hồi bé với đĩa niễng xào mỡ lợn của mẹ. Giờ người ta hay xào niễng với thịt bò, trứng, hoặc con rươi nhưng mình thích ăn xào với tỏi thôi. - Huyền Dương
Không quá cầu kì, củ niễng luộc vẫn khiến bao người khó quên hương vị. Niễng luộc rất ngọt và hơi mềm, chấm thêm chút muối thì bắt vị vô cùng. Nếu nhai kĩ củ niễng, thì bên cạnh vị ngọt thanh, bạn sẽ cảm nhận được cái bùi bùi của niễng ở đầu lưỡi.
Cách làm gỏi củ niễng
Cầu kì hơn, sau khi luộc/hấp hay nướng sơ, củ niễng sẽ được đem trộn gỏi với các loại rau củ khác và rau thơm. Mỗi nguyên liệu tưởng chừng không ăn nhập nhưng trong món gỏi lại hợp nhau đến thế!
Cách làm lẩu gà củ niễng
❓FAQs Câu hỏi thường gặp về củ niễng
1. Củ niễng là gì?
Củ niễng là phần thân phình của cây niễng (Zizania latifolia), hình thành nhờ nấm ký sinh, có vị giòn, bùi, ngọt thanh.
2. Củ niễng có mùa vào tháng mấy?
Củ niễng vào vụ từ giữa tháng 10 đến cuối tháng 11, là đặc sản mùa thu đông.
3. Củ niễng phân bố ở đâu, tỉnh nào ngon nhất?
Củ niễng mọc ở vùng trũng, ruộng nước; Nam Định được xem là nơi có củ niễng ngon nhất.
4. Củ niễng ăn như thế nào?
Có thể ăn sống (giòn ngọt), hoặc xào, luộc, kho, nấu canh, tùy món.
5. Củ niễng có tác dụng gì với sức khỏe?
Giúp thanh nhiệt, giải độc, tốt cho gan – thận và hỗ trợ người tiểu đường, huyết áp cao, xơ vữa động mạch.
Bạn có tò mò về hương vị của món đặc sản của vùng đất học Nam Định không nào? Nếu có hãy tranh thủ tìm mua và thưởng thức chúng trong mùa này nhé.
📌Xem thêm bài viết về đặc sản vùng miền khác tại: