همونطور که در قسمت اول این مقاله اشاره کردیم ادویهها(چاشنیها) برخلاف تصور عمومی تنها برای طعم و رنگ دادن به غذاها استفاده نمیشوند بلکه خواص دارویی بسیاری نیز دارند. ادویهها همچنین به عنوان ماده نگهدارنده استفاده میشوند و برای انسان در بسیاری از زمینههای دیگر هم مفید هستند. یک ادویه میتواند دانه خشک شده، میوه، ریشه، پوست یا مواد مغذی گیاهی به مقدار ناچیز به عنوان افزودنی مواد غذایی برای عطر و طعم و رنگ باشد یا به عنوان یک ماده نگهدارنده که باکتریهای مضر را میکشد یا از رشد آنها جلوگیری میکند.
در این مقاله میخوانیم:
۱- رابطه فرهنگ و طعم غذا
۲- ادویههای رایج و خواص آنها به همراه دستورهای مربوطه
۱- رابطه فرهنگ و طعم غذا
غذا و فرهنگ ملل در هر جامعهای رابطه تنگاتنگ دارند چرا که ابتدا شرایط اقلیمی و آب و هوای هر کشور و یا استانی دلیل اصلی رویش گیاهان و تولید مثل حیوانات مخصوص آن منطقه است. بطور مثال در کشور ما ایران که شرایط آب و هوایی برای رشد زعفران موجود است و ایران را به بزرگترین کشور تولید زعفران تبدیل کرده است، باعث شده که زعفران در فرهنگ غذایی ما نقش بسیار پررنگی داشته باشد. و از طرفی فرهنگ خانوادگی و نگرش مردم به آشپزی باعث شده است که ایرانیان از دیرباز به آشپزی خانگی اهمیت ویژهای داده و همواره برای بهبود بخشیدن به طعم و کیفیت غذا تلاش کنند در نتیجه استفاده از ادویهجات متنوع در غذاها هرگز نادیده گرفته نشده. مثال دیگر اینکه در آشپزی هندی، پاکستانی و بلوچی به علت استفاده فراوان از انواع مصالحه (ادویه) و طعم دهندههای گرم، طعم تند طعم غالب بر غذاها است. اما این در هند بیشتر، در پاکستان کمی کمتر و در بلوچستان خیلی کم استفاده میشود.
۲- ادویههای رایج و خواص آنها به همراه دستورهای مربوطه
- نعنا خشک: نعنا که گیاهی معطر و خوش طعم با طبع گرم است که مواد مصرف بالایی در اکثر کشورها دارد. نعنا به شکل دمنوش خشک، اسانس و یا تازه مصرف میشود. در اساطیر یونانی از این گیاه بعنوان گیاه مهماننوازی یاد میشد. نعنا به هضم غذا کمک می کند. آرامش بخش است اختلالهای تنفسی و آلرژی را بهبود میدهد و برای رفع بوی بد دهان بسیار مفید است.
- میخک: میخک جوانههای گل درخت میخک است، یک گیاه همیشه سبز که همهکاره است و به دو صورت کامل و آسیابشده در هر خانه ای موجود است. به عنوان یک چاشنی خوشعطر برای غذاهای کبابی استفاده میشه، نوشیدنیهای گرم شما را خوشطعم میکند و به کیکها و کلوچههای خانگی شما طعم متفاوتی میدهد.
- رزماری: رزماری یک گیاه خوراکیه که در آشپزی استفاده فراوونی داره. برگها و شاخههای رزماری برای افزودن عطر و طعم خاص به غذاها بخصوی گوشت و مرغ، سسها، نوشیدنیها و دسرها استفاده میشه. جالبه بدونید که این گیاه در تهیه عطرها، لوسیونها و محصولات آرایشی نیز کاربرد زیادی داره. رزماری همچنین از خواص دارویی زیادی برخورداره که محبوبیت آن را دوچندان کرده. از قدیم، رزماری در طب سنتی برای درمان بیماریهای مختلف مثل مشکلات گوارشی، عفونتها، التهابها و بهبود سلامت پوست و مو مورد استفاده قرار میگرفته است.
- آویشن: در مصر باستان از آویشن برای رفع بوی بد دهان استفاده میشد. علاوه بر عطر و بوی دلانگیز آویشن همچنین خواص دارویی بسیاری دارد. از آویشن برای درمان سرفه و ضد عفونی کردن استفاده میشه. اگر در خانه شما جایی کپک زدگی اتفاق افتاده سطح اونو با روغن آویشن پاک کنید.
آویشن یک ماده اصلی در سس پستو است که میتونید از آن به عنوان چاشنی استفاده کنید یا به پاستا یا برنج اضافه کنید. برای پخت گوشت یا مرغ می تونید از برگ های تازه یا شاخههای کامل آن استفاده کرد. آویشن همچنین یک ماده عالی برای استفاده با ماهی است،
- کاری: ادویه کاری یکی از ادویههای پرطرفداری است که از ترکیب کردن ادویههای مختلف به دست میآید. این ادویه شامل زردچوبه، دارچین، فلفل سیاه، هل، زیره، تخم گشنیز و ترکیبات متغیری مانند زنجبیل، رازیانه، فلفل قرمز است. ادویه کاری به دلیل داشتن ادویههای مفید و سالم، دارای خواص بینظیری برای بدن است. ادویههای موجود در آن سرشار از آنتیاکسیدان هستند و خاصیت ضدالتهابی دارند. از مهمترین فواید ادویه کاری، میتوان به خواص آن برای سلامت قلب، کاهش قند خون و بهبود بسیاری از امراض دیگر اشاره کرد.